Binnen het hindoeïsme vinden best wel wat rituelen plaats. Vanaf het moment dat iemand overlijdt tot na het laatste afscheid. Hieronder licht ik een aantal van deze uitvaartrituelen toe.
Hindoes geloven dat een ziel voortleeft nadat iemand overlijdt. Deze ziel keert terug in een nieuw lichaam. Heb je goed geleefd, dan kom je na de dood in een hogere kaste terug. Uiteindelijk word je bevrijd van het aardse leven en keer je terug naar Brahman, de oerbron. Verschillende uitvaartrituelen dragen hier mede aan bij.
Rituelen bij overlijden
Wanneer iemand op sterven ligt, worden alle familieleden uitgenodigd voor het afscheidsritueel. Een onderdeel hiervan is dat de zoon of een andere man uit de familie een druppel water in de mond van de stervende giet. Dit kan water uit de kraan zijn. In India wordt het water uit de heilige rivier de Ganges gebruikt. Water symboliseert binnen het hindoeïsme het leven, de vergankelijkheid en de onsterfelijkheid.
De pandit, een geleerde hindoe, is aanwezig om de stervende en de familieleden voor te lezen uit heilige boeken en te bidden. Dit ritueel vindt ook plaats als de persoon al overleden is.
Vóór de uitvaart
Binnen het hindoeïsme is het belangrijk om de tijd tussen het overlijden en de uitvaart zo kort mogelijk te houden: de overledene moet zo snel mogelijk terug naar Brahman. In de tussenliggende periode vindt er dagelijks een vier uur durende rouwdienst plaats.
De overledene wordt meestal wel direct naar een uitvaartcentrum overgebracht. Hier vindt de rituele bewassing plaats en wordt de persoon met traditionele kleding aangekleed. Nabestaanden kunnen in deze dagen rondom de kist afscheid nemen en bidden voor de rust van zijn of haar ziel.
De crematie
Vrijwel de meeste hindoes kiezen voor een crematie. Ze geloven dat dit de snelste manier is om uiteindelijk terug te keren naar Brahman.
De zoon van de overledene (of een andere man uit de bloedlijn van de overledene) scheert op de dag van de crematie zijn hoofdhaar af. Alleen een klein staartje blijft over. Alle overige mannen in de familie scheren zich deze dag voor het eerst sinds het overlijden van de dierbare.
Het volgend leven
De nabestaanden offeren rijstballetjes door deze in de kist te leggen. Met het offeren van de rijstballetjes, hoopt men dat de ziel van de overledene in het volgend leven opnieuw in een menselijk lichaam mag leven. Het kan namelijk ook zo zijn dat iemand terugkeert in het lijf van een dier.
Daarna worden er bloemen, rijstkorrels en andere geurige stoffen in de kist gelegd voordat deze gesloten wordt.
Eeuwig licht
De aanwezigen zingen religieuze liederen en de pandit houdt een preek. De oudste zoon (of een andere man uit de familie) loopt daarna met een brandende diya vijf keer om de kist en raakt telkens met de diya de mond van de overledene aan. Een diya is een kommetje van klei met een watje van katoen als lont. Dit staat symbool voor zuiverheid en voor het eeuwige licht.
Voor de familie is het belangrijk om het lichaam van de overledene te zien branden. In Nederland kunnen vier tot tien directe nabestaanden mee naar de ovenruimte om de verbranding mee te maken.
Verstrooiing
Als de familie over voldoende financiële middelen beschikt, wordt er naar India gevlogen om de as boven de Ganges te verstrooien. Ook kiezen nabestaanden er soms voor om een vliegtuig of boot te huren om de as boven (Nederlands) zeewater te verstrooien. Het gaat er uiteindelijk om dat de as via dit water bij de oneindigheid komt.
Ook kan de familie ervoor kiezen om de as te verstrooien bij het crematorium. Door regen en grondwater komt de as dan uiteindelijk toch in het water naar de oneindigheid terecht, zo is de gedachte.
De rouwperiode
De familie leeft na de crematie nog twaalf of dertien dagen heel sober. Alleen vegetarisch eten staat op het menu. Dagelijks vindt een offerdienst plaats.
Na deze periode vindt er een ceremonie plaats in het huis van de overledene. De pandit leidt deze plechtigheid, dit dient om de dagen van rouw en rituelen officieel af te sluiten. Niettemin mogen de directe nabestaanden pas na een jaar weer feestelijkheden organiseren, zoals een huwelijk.
Wilt u meer te weten komen over de verschillende uitvaartrituelen? Neem dan gerust contact op. Tijdens ons gesprek kan ik u alles vertellen over afscheid en uitvaart. Ook is het mogelijk om een verzekeringscheck te doen en geef ik inzicht in de te verwachten kosten aan de hand van uw persoonlijke wensen.
